MEDYTACJA TRZYDZIESTA
O NMP – KRÓLOWEJ ANIOŁÓW
W londyńskiej National Gallery znajduje się pewien tajemniczy obraz, przedstawiający Maryję w otoczeniu Aniołów, które czczą Ją, jako swoją Panią i Królową. Jest to tzw. Wilton Diptych (Dyptyk z Wilton House), niewielki dwuskrzydłowy ołtarz, wykonany na zamówienie dworu Ryszarda II, króla Anglii w latach 90. XIV w. Na lewym skrzydle widać klęczącego króla Ryszarda II (1367–1400), a także świętych: Edmunda (ze strzałą), Edwarda Wyznawcę ze złotym pierścieniem oraz Jana Chrzciciela. Ukazana na prawym skrzydle Matka Boża z Dzieciątkiem jest otoczona jedenastoma aniołami o dziewczęcych twarzach, z kwiecistymi wieńcami na głowach. Wszystkie postacie, poza Dzieciątkiem, odziane są w jednolite błękitne szaty. Na dole kompozycji znajduje się kwiecisty ogród – symbol Królestwa Niebieskiego. Święta Dziewica otoczona przez aniołów to właśnie Regina Angelorum, Królowa Aniołów[1]. Obraz ten, jeden z wielu przykładów ikonografii chrześcijańskiej z tego okresu, stanowi potwierdzenie powszechnej wiary Ludu Bożego w to, że Maryja po swoim wniebowzięciu stała się Królową nieba i ziemi, czyli również Królową Aniołów.
Modlitwa[2]
Maryjo, Pani Aniołów ! – u Ciebie
O Twej korony prosim zmartwychwstanie —
A niech się wola Syna Twego stanie
Na z i e m i – n a s z e j , tak, jako jest w Niebie.
I niechaj wielkie będzie zmiłowanie
Od g ó r y – j a s n e j ku b i e g u n o m – n o c y:
Bo zapatrujem się na krzyżowanie
I «Eloj lamma!…»[3] — wołamy — «pomocy!…»
Maryjo, Pani aniołów, u Ciebie
O Twej korony prosim zmartwychwstanie,
A niech się wola Syna Twego stanie
Na ziemi naszej tak, jako jest w niebie!
Amen.
Maryja — Królową nieba i ziemi
W Piśmie świętym nie znajdujemy tekstu, który by wprost mówił o królewskim tytule Najświętszej Maryi Panny. Znajdują się tam jednak teksty pośrednie, które tę prawdę zawierają. I tak na przykład już w pierwszej biblijnej księdze w opowieści o grzechu pierwszych rodziców w raju pojawia się zapowiedź Niewiasty, która skruszy głowę węża (Rdz 3, 15). Archanioł Gabriel jak również i Jej krewna Elżbieta mówią do Maryi: Błogosławiona jesteś między niewiastami (Łk 1, 28. 43). Sama też Matka Boża w proroczym natchnieniu wypowiada o sobie słowa: Oto błogosławić Mnie będą odtąd wszystkie pokolenia (Łk 1, 48). Ostatnia księga Pisma św. Apokalipsa zawiera taką relację: Potem ukazał się znak na niebie: Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod Jej stopami, a na Jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu (Ap 12, 1). Niewiastą tą, według Tradycji Kościoła, jest właśnie Maryja[4].
Potwierdzenie powszechnej wiary Ludu Bożego w to, że Maryja jest Królową nieba i ziemi znajdujemy również w ikonografii chrześcijańskiej. W katakumbach rzymskich z III wieku pojawiają się już obrazy przedstawiające Matkę Chrystusa na tronie, z nimbem królewskim.
Na ikonach bizantyjskich (od VI w.) Matka Boża jest zawsze na tronie. Tego rodzaju obrazy, a potem figury nosiły nazwę Basilissa, czyli Królowa, lub Theantrōpos, czyli Pani siedząca na tronie, mająca na kolanach Dziecię Boże. Często dla podkreślenia, że Maryja jest także Królową aniołów, przedstawiano Jej postać w ich otoczeniu. W obrazach wczesnośredniowiecznych aniołowie podtrzymują koronę nad Jej głową. Ten typ obrazów nosił grecką nazwę Panaghia angheloktistos. Od X wieku powszechnym zwyczajem staje się przedstawianie Maryi na tronie i z koroną, w szatach królewskich, a nawet siedzącej po prawicy Chrystusa. Od XIV zaś stulecia ulubionym tematem artystów staje się scena „koronacji” Maryi przez Pana Jezusa i Boga Ojca[5].
Maryja, Królowa Aniołów
Położony na Warmii Gietrzwałd to jedyne w Polsce miejsce objawień maryjnych uznanych przez Kościół katolicki. Znajdujący się w ołtarzu głównym gietrzwałdzkiej Bazyliki szesnastowieczny obraz typu Hodegitrii przedstawia Maryję okrytą ciemnoniebieskim płaszczem, trzymającą na lewej ręce Dzieciątko Jezus ubrane w długą, czerwoną suknię. W górnej części obrazu, na podtrzymywanej przez dwóch aniołów wstędze, znajduje się napis: „Ave Regina Caelorum, ave Domina Angelorum” („Bądź pozdrowiona, Królowo Nieba, bądź pozdrowiona, Pani Aniołów”)[6].
Matka Boża jest Królową Aniołów, gdyż, jako Matka Boga przewyższa wszelkie stworzenia, również anioły, to jest czyste duchy stworzone przez Pana Boga, spełniające zadania „posłańców”[7].
Papież Jan XXIII w swoim Dzienniczku zanotował kiedyś taką myśl: Regina Angelorum! Królowa aniołów! Jaką radość, jaki przedsmak nieba niesie myśl, że Maryi, naszej Matce, nieustannie towarzyszą w niebie zastępy aniołów!
Maryja, jako Matka Chrystusa, Pana i Stwórcy wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych (to znaczy także i aniołów) jest wyniesiona ponad wszystkie chóry anielskie[8].
Św. Ludwik Maria Grignion de Montfort w swoim Traktacie o prawdziwym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny napisał: Maryja rozkazuje w niebie aniołom i błogosławionym. W nagrodę za Jej głęboką pokorę Bóg dał Jej władzę i zlecił posłannictwo, aby trony opróżnione przez upadłych skutkiem pychy aniołów obsadzała świętymi (nr 28).
W pochodzącej z połowy XIX modlitwie do Matki Bożej Królowej Aniołów wołamy do Niej: Potężna niebios Królowo i Pani Aniołów,
Ty, któraś otrzymała od Boga posłannictwo i władzę,
by zetrzeć głowę szatana, prosimy Cię pokornie,
rozkaż hufcom anielskim, aby ścigały szatanów,
stłumiły ich zuchwałość, a zwalczając ich wszędzie, strąciły ich do piekła. Amen[9].
Kapłan: Pan z wami.
Niech was błogosławi Bóg wszechmogący, Ojciec i Syn, † i Duch Święty. W. Amen
Ks. Krzysztof Pelc CSMA
[1] Por. https://pl.wikipedia.org/wiki/Dyptyk_z_Wilton_House, Zob. także: Regina Angelorum, https://www.liturgia.pl/Regina-Angelorum/, [dostęp 10.12.2020].
[2] C. K. Norwid, Modlitwa (Maryjo, Pani aniołów…), Anioł.dz. cyt., s. 33.
[3] «Eloi, Eloi, lamma Sabachtani?» (z łac.) Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?
[4] Por. 22 sierpnia, Najświętsza Maryja Panna Królowa, https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/08-22a.php3, [dostęp 15.12.2020].
[5] Por. Tamże.
[6] Łaskami słynący obraz Matki Bożej w Gietrzwałdzie, http://sanktuariummaryjne.pl/page/15/historia, [15.12.2020].
[7] Słowo anioł pochodzi od greckiego słowa ἄγγελος (ággelos, według wymowy bizantyjskiej ánhielos), oznaczającego oryginalnie „posłaniec”, por. https://pl.wikipedia.org/wiki/Anio%C5%82, [dostęp 15.12.2020].
[8] Por. R. Zając, Aniołowie w służbie Królowej, „Któż jak Bóg” 2/2013, https://kjb24.pl/aniolowie-w-sluzbie-krolowej/[ dostęp 15.12.2020].
[9] Święty Ludwik Maria Grignion de Montfort, Traktat o prawdziwym nabożeństwie do Najświętszej
Maryi Panny, 28, s. 7, http://louisgrignion.pl/download/traktat_o_prawdziwym_nabozenstwie.pdf, [dostęp 21.12.2020].
